Aanbiedingsbrief risicoparaatheidsplan Elektriciteit

Geachte Voorzitter,

Via deze weg bied ik u het Nederlands risicoparaatheidsplan Elektriciteit aan. Dit plan is opgesteld naar aanleiding van artikel 10 van de Europese verordening betreffende risicoparaatheid in de elektriciteitssector (2019/941) – hierna: verordening. De minister voor Klimaat en Energie is ingevolge de Elektriciteitswet 1998 aangewezen als verantwoordelijke autoriteit voor de uitvoering van de verordening.

Het Nederlands risicoparaatheidsplan is gebaseerd op het Nationaal Crisisplan - Elektriciteit (NCP-E), welke onderdeel uitmaakt van de Nederlandse crisisstructuur, zoals omschreven in de nationale veiligheidsstrategie (1). Dit Nationaal Crisisplan Elektriciteit is u op 14 maart 20222 toegezonden samen met de brief ‘Plan van aanpak inzake gasleveringszekerheid komende winter en verder’. Ik deel dit risicoparaatheidsplan in navolging op het Nationaal Crisisplan Elektriciteit.

Naast het Nationaal Crisisplan Elektriciteit is er ook een Nationaal Crisisplan Gas, welke u ook op 14 maart 2022 is toegezonden. Beide crisisplannen zijn onderdeel van een langlopend traject en zijn opgesteld voorafgaand aan de Russische invasie in Oekraïne. Het Nationaal Crisisplan Gas is een aanvulling op het eerder gepubliceerde Bescherm- en Herstelplan Gas (BH-G). Het BH-G beschrijft de maatregelen die de overheid kan nemen om de effecten van een gascrisis op het gassysteem zoveel mogelijk te beperken en beschermde afnemers zo lang mogelijk van gas te blijven voorzien. Het risicoparaatheidsplan Elektriciteit, alsmede het Nationaal Crisisplan Elektriciteit, beschrijven crisisvoorbereidingsprocessen en scenario’s die onderbouwing vinden in het Bescherm- en Herstelplan Elektriciteit (BH-E). De landelijk netbeheerder TenneT heeft dit plan opgesteld mede op basis van de netcode voor de noodtoestand en het herstel van het elektriciteitsnet (3). TenneT heeft een openbare versie gepubliceerd van het Systeembeschermings- en Herstelplan (4). Hierin staan de maatregelen, en de voorwaarden voor het inzetten daarvan, omschreven voor het geval er in een zeer uitzonderlijke situatie een wijdverbreide storing of blackouttoestand dreigt te ontstaan. Het BH-G dient daarmee een ander doel dan het BH-E.

Het risicoparaatheidsplan heeft als doel om de nationale, regionale en waar van toepassing bilaterale maatregelen te omschrijven die Nederland treft om elektriciteitscrises te voorkomen en waar deze toch voorkomen de gevolgen te mitigeren op nationaal en regionaal niveau (5), conform de voorschriften betreffende de interne markt en het beheer van systemen (6).

Om invulling te geven aan het regionale component heeft Nederland samen met de overige landen van het Pentalateraal energieforum een gezamenlijk ‘Pentahoofdstuk’ opgenomen in het risicoparaatheidsplan. Daarnaast hebben de Pentalanden in december van dit jaar in een Memorandum of Understanding over risicoparaatheid afgesproken samen te werken in de verdere uitvoering van de risicoparaatheidsverordening. Dit houdt onder andere in dat er zal worden gewerkt aan gezamenlijke communicatieafspraken, en het houden van gezamenlijke crisisoefeningen.

In Nederland is landelijk netbeheerder voor elektriciteit TenneT verantwoordelijk voor de veiligheid en de betrouwbaarheid van het hoogspanningsnet. Daarom is het risicoparaatheidsplan in nauwe samenwerking met TenneT opgesteld. Daarnaast is het plan ter consultatie voorgelegd aan de overige EU lidstaten, brancheorganisaties, van producenten en grootverbruikers, en de Autoriteit Consument en Markt (ACM).

R.A.A. Jetten

Minister voor Klimaat en Energie

1 Nationale Veiligheid Strategie 2019 | Publicatie | Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (nctv.nl)

2 Nationaal Crisisplan Elektriciteit | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

3 VERORDENING (EU) 2017/2196

4 Systeembescherming en -herstel - TenneT

5 In de context van dit plan worden de landen van het Pentalateraal energieforum – België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Oostenrijk, Nederland en Zwitserland beschouwd als de regio. 6 (EU) 2019/941 artikel 10, lid 2.